18 Indiase zorgcollega's aan de slag in UZ Leuven
UZ Leuven doet aanbevelingen voor economische migratie in Belgische zorg na proefproject met Indiase overheid
Sinds oktober 2024 zijn 18 Indiase verpleegkundigen aan het werk in UZ Leuven, na een intensieve voorbereiding en taalopleiding in eigen land. De Indiase collega’s werken verspreid over verschillende diensten in het universitaire ziekenhuis, waaronder algemene medische oncologie, nierdialyse, hepatologie, geriatrie en vaatheelkunde. Het ziekenhuis blikt na 4 maanden terug op dit eerste proefproject en doet enkele aanbevelingen voor andere ziekenhuizen die ook met buitenlandse werknemers aan de slag willen. De grootste uitdagingen blijven het leren van de Nederlandse taal en de gelijkschakeling van diploma’s via NARIC-Vlaanderen.
Het proefproject kende een jarenlange voorbereiding. UZ Leuven werkte daarvoor samen met een consortium van 2 andere zorginstellingen, ZOL en Noorderhart. Alles gebeurde rechtstreeks in samenspraak met de Indiase overheid, om ongewenste commerciële belangen voor tussenpersonen te vermijden. De eerste selectie van de verpleegkundigen gebeurde door overheidsinstelling Odepc, de Indiase tegenhanger van onze VDAB. De finale selectie gebeurde door de 3 ziekenhuizen samen. Voor de intensieve taalopleidingen voor taalniveau B 1 werkte UZ Leuven samen met het Instituut voor Levende Talen van KU Leuven. Nu de Indiase collega’s aan het werk zijn, krijgen ze 2 maal per week een taalopleiding van het Centrum voor Levende Talen, om taalniveau B2 te behalen. De Indiase medewerkers werken in afwachting van de gelijkschakeling van hun diploma nog niet als verpleegkundige, maar doen zorgondersteunende taken onder supervisie van een verpleegkundige.
Lessons learned
Koen Balcaen, verpleegkundig directeur in UZ Leuven, coördineerde het project en blikt terug op het proefproject. “Dit eerste project kwam er met vallen en opstaan. Van de 150 Indiase kandidaten die oorspronkelijk naar België wilden komen, startten er een vijftigtal met de intensieve taalopleiding. Uiteindelijk kwamen 25 kandidaten naar België met het taalniveau B1. Daarvan verwelkomde UZ Leuven er 18, Noorderhart 6 en ZOL 1."
De eerste aanbeveling die het ziekenhuis meegeeft, is dan ook om niet te onderschatten hoe groot de uitdaging is om Nederlands grondig te kunnen spreken, begrijpen en schrijven. Om niet te moeten inboeten op veilige kwalitatieve zorg, is het voor zorgverleners extra belangrijk om de Nederlandse taal machtig te zijn. Het ziekenhuis merkt op dat de evolutie in het leren van de taal sneller gaat nu de Indiase zorgcollega’s ter plaatse in België aan het werk zijn. In juni doen ze hun taalexamen niveau B2.
Een tweede lesson learned gaat over de gelijkschakeling van diploma’s in België. Waar buurlanden als Duitsland en Nederland de gelijkschakeling in zes weken tot 3 maanden rond kregen, lijkt dat in Vlaanderen een stuk trager te gaan.
Koen Balcaen: “We hebben regelmatig overleg met NARIC en appreciëren enorm hun betrokkenheid bij dit project. Maar we moeten toegeven dat het administratieve proces voor de gelijkschakeling van diploma’s moeizaam gaat. Ondertussen zijn we 12 maanden na de aanvraag van het dossier. We onthouden dat het belangrijk is om veel vroeger de dossiers voor gelijkschakeling in te dienen en pas daarna te starten met de taalopleiding."
Officieel taalinstituut
Een derde vaststelling na het proefproject is dat samenwerking met een officieel taalopleidingsinstituut essentieel is. Net zoals UZ Leuven evidence based werkt op het vlak van geneeskunde en gezondheidszorg, werken ILT en CLT op een wetenschappelijk onderbouwde manier. Een vierde aanbeveling van UZ Leuven is om projecten rond arbeidsmigratie op een ethisch verantwoorde manier te doen. Alle contacten verliepen rechtstreeks met de Indiase overheid, waardoor alle partijen met zekerheid konden zeggen dat het project geen impact heeft op de gezondheidszorg in India. De nadruk ligt op kwaliteit en niet op kwantiteit. Ook de intensieve begeleiding op het vlak van huisvesting en inburgeringstrajecten de eerste maanden is erg belangrijk om het project te doen slagen.
Motivatie
Voor UZ Leuven zijn er 3 belangrijke redenen om buitenlandse werknemers aan te trekken. Een eerste is natuurlijk het bekende personeelstekort in de zorg, maar dat is zeker niet de enige motivatie om ook in de toekomst buitenlandse werknemers aan te trekken.
Koen Balcaen: “Het spreekt voor zich dat 25 Indiase collega’s het personeelstekort in de zorg niet gaan oplossen. We hebben dan ook nooit de pretentie gehad om te zeggen dat dit een oplossing zou zijn, maar zien het als een klein stukje in de grote puzzel die we moeten leggen om het personeelstekort in de gezondheidszorg aan te pakken. We kozen bewust voor een kleinschalig project. In heel Europa krijgen we vragen vanuit andere werelddelen om in onze zorginstellingen aan de slag te kunnen. Wij hebben als universitair ziekenhuis ook een patiëntengroep die heel divers en multicultureel is. De interculturele kruisbestuiving bij onze zorgmedewerkers is een troef voor onze patiënten. Wij kunnen op onze beurt ook heel wat leren van onze Indiase zorgcollega’s.”
UZ Leuven bereidt ondertussen een nieuw dossier voor om ook met andere landen projecten op te starten.
