In België gaat een grootschalige klinische studie met plasma van genezen COVID-19-patiënten van start. De studie is een samenwerking tussen universitaire en niet-universitaire ziekenhuizen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië, waarbij UZ Leuven de coördinatie doet. Het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE) financiert de studie, die ook op Europees niveau zal opgevolgd en geanalyseerd worden. Begin mei gaven de eerste COVID-19-positieve patiënten hun goedkeuring om aan de studie deel te nemen.

Rode Kruis deed enkele weken geleden een oproep bij genezen coronapatiënten om plasma te doneren. In het plasma zal gezocht worden naar de aanwezigheid van antistoffen die zieke coronapatiënten zouden kunnen helpen. Zieke patiënten behandelen met plasma van personen die genezen zijn van dezelfde ziekte, heeft in het verleden zijn nut bewezen. Het plasma van genezen patiënten bevat antistoffen die het immuunsysteem kunnen helpen om de ziekte te bestrijden. 

UZ Leuven is ondertussen gestart met een grootschalige klinische studie met plasma van genezen COVID-19-patiënten. Bij groots opgezette studies is het belangrijk dat de juiste bepalingen op voorhand nauwkeurig vastliggen, zodat de resultaten van de studie wetenschappelijk betrouwbaar zijn. Als de toediening van het plasma veilig en werkzaam blijkt, zou het product daarna voor alle ziekenhuizen met coronapatiënten beschikbaar gemaakt kunnen worden.

Donoren screenen

Het oproepen en screenen van donoren gaat vooraf aan het effectieve toedienen van plasma aan zieke patiënten. Eerst moet men namelijk de juiste donoren testen en uitkiezen. De juiste antistoffen moeten in voldoende mate aanwezig zijn in het plasma. Kandidaat-donoren kunnen zich nog altijd aanmelden bij het Rode Kruis via covid19plasma.rodekruis.be. De website kreeg sinds de eerste oproep duizenden bezoekers, van wie 359 mensen met het juiste profiel zich registreerden. Zij zullen de komende dagen verder gescreend worden op antistoffen.

Europese samenwerking      

Prof. dr. Geert Meyfroidt, nationaal coördinator van de plasmastudie: “Plasmatransfusie is een beloftevolle therapie voor COVID-19-patiënten en kan op korte tijd beschikbaar worden voor een grote groep patiënten in heel Europa. Onze studie wil uittesten of het geven van antistoffen uit plasma van genezen patiënten in een vroeg stadium ertoe leidt dat minder zieke coronapatiënten beademing nodig hebben. Maar er zijn nog heel wat wetenschappelijke vragen over convalescent plasma. Daarom is gefundeerd en goed voorbereid wetenschappelijk onderzoek zo belangrijk. Onze buurlanden doen gelijkaardige studies en op Europees niveau plannen we om de studies op dezelfde manier uit te voeren en de resultaten gezamenlijk te analyseren.”

Minister van Volksgezondheid Maggie De Block: "Het zou zeer goed nieuws zijn als deze behandeling werkt. Dan kan je, als je genezen bent van COVID-19, zelf toekomstige coronapatiënten helpen. Het enige wat je daarvoor hoeft te doen, is plasma doneren. We zijn het virus aan het terugdringen, maar dat betekent niet dat we nu achterover gaan leunen. Integendeel, via projecten zoals deze bereiden we ons volop voor op eventuele nieuwe opflakkeringen. Het virus heeft de hele wereld verrast, maar we zullen er alles aan doen om te voorkomen dat dit een tweede keer zal gebeuren.” 

Frank Hulstaert, senior researcher bij Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE): “Een klinische studie met een groot aantal deelnemende centra vereist een professionele aanpak. Via een gepaste studiefinanciering helpt KCE de ziekenhuizen die ambitie te realiseren, in het belang van de patiënt.”  

De studie is een samenwerking tussen Rode Kruis, het KCE, Sciensano, UZ Leuven, CHU Brugmann, Erasmus Ziekenhuis Brussel, UZ Brussel, UMC Sint-Pieter Brussel, AZ Delta Roeselare, CHU Liège Sart-Tilman, Cliniques Universitaires St Luc, CHC Liège Mont Légia, Institut Bordet, Imeldaziekenhuis Bonheiden, ZNA Stuivenberg, AZ Groeninge, CHR Jolimont Mons-Hainaut en CHR Citadelle Liège. In een tweede fase kan de studie uitgebreid worden naar andere geïnteresseerde ziekenhuizen.