UZ Leuven krijgt als eerste ziekenhuis ter wereld nieuw kwaliteitslabel voor ondersteuning van zorgverleners
Europese RESCUE-accreditatie erkent begeleiding van ‘second victims’ – zorgverleners die emotionele impact ervaren na een incident in de zorg
Wanneer er iets misloopt in de zorg, kan dat niet alleen een grote impact hebben op patiënten en hun naasten, maar ook op zorgverleners zelf. UZ Leuven ondersteunt al jaren medewerkers die na een incident worstelen met gevoelens van schuld, angst, schaamte of twijfel aan de eigen expertise. Die aanpak wordt nu internationaal erkend met een nieuw kwaliteitslabel: als eerste ziekenhuis wereldwijd ontvangt UZ Leuven de Europese RESCUE-accreditatie.
Zorgkwaliteit draait ook om het welzijn van zorgverleners
In een ziekenhuis waar dagelijks duizenden handelingen gebeuren, is de kans reëel dat iets niet helemaal volgens plan verloopt. Voor de betrokken zorgverlener kan zo’n ervaring zwaar wegen.
Prof. dr. Dirk De Ridder, directeur kwaliteit in UZ Leuven: “Alleen zorgverleners die zich goed in hun vel voelen, kunnen goed voor patiënten zorgen. Daarom besteden we ook aandacht aan de mens achter de professional.”
UZ Leuven biedt verschillende niveaus van ondersteuning aan. De eerste opvang gebeurt door naaste collega’s en leidinggevenden binnen het eigen team. Op veel diensten is er bijkomende ondersteuning via zorgcollega’s, staflid-coaches of peer support-collega’s. Daarnaast kan elke medewerker terecht bij de welzijnscoaches, en voor langdurige ondersteuning werkt het ziekenhuis samen met externe partners. Vertrouwen en anonimiteit staan centraal: gesprekken worden niet geregistreerd of geëvalueerd, en de focus ligt op herstel en uit het incident leren voor de toekomst.
Onderzoek en beleid hand in hand
De aandacht voor het welzijn van zorgverleners is stevig ingebed in het kwaliteits- en personeelsbeleid van UZ Leuven. Dankzij vaste aanspreekpunten en een stuurgroep Persoonsgerichte zorg worden patiëntveiligheid en het welzijn van medewerkers vandaag als één geheel bekeken.
De academische samenwerking met KU Leuven versterkt dat beleid. Onderzoekers volgen het thema al vijftien jaar wetenschappelijk op en vertalen hun bevindingen naar concrete verbeteracties in de klinische praktijk.
Professor Kris Vanhaecht, hoofd van de onderzoeksgroep Patiëntveiligheid en Kwaliteit aan KU Leuven: “Na een incident kunnen medewerkers beginnen te twijfelen aan hun kennis en kunde. Uit studies weten we dat dat een van de grootste risico’s is om opnieuw fouten te maken. Daarom moeten we hen goed begeleiden: leren uit fouten zonder met de vinger te wijzen, want missen is menselijk.”
Internationale erkenning via RESCUE-accreditatie
De RESCUE-accreditatie werd ontwikkeld door een Europees consortium, ERNSTV (European Research Network on Second and Third Victims), waarin academische en klinische expertteams uit 19 landen samenwerken. Het programma stelt kwaliteitscriteria op om ziekenhuizen te helpen een duurzaam ondersteuningsbeleid uit te bouwen voor ‘second victims’. Daarbij gaat het zowel om het ziekenhuisbeleid als de competenties van de peer supporters – die combinatie in één kwaliteitslabel is uniek in de wereld.
Begin november behaalde UZ Leuven als eerste ziekenhuis wereldwijd deze erkenning, na een grondige zelfevaluatie en externe audit. Naast UZ Leuven behaalde intussen nog één ander ziekenhuis de accreditatie; zeven andere zijn in evaluatiefase.
Professor José Mira, coördinator van het RESCUE-programma: “UZ Leuven behoort tot de Europese voortrekkers die ondersteuning van zorgverleners na een incident zien als een essentieel onderdeel van patiëntveiligheid. Hun aanpak is wetenschappelijk onderbouwd, duurzaam en mensgericht – een voorbeeld voor ziekenhuizen in heel Europa.”
